Sağlıklı ve dengeli beslenen kişilerin daha dinç ve huzurlu olduğunu fark etmişsinizdir. Dengeli beslenme psikolojimiz açısından belirgin düzeyde olumlu etki yaratır, kaygı ve depresyon riskini azaltır. Anksiyete, alzheimer, şizofreni, dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu, uyku problemleri gibi rahatsızlıkların beslenme alışkanlığımızla anlamlı düzede ilişkisi vardır. Ayrıca probiyotik kullanmının anksiyete ve stresi azalttığı görülmüştür.
Depresyon ve çeşitli psikolojik rahatsızlığa sahip bireylerde D vitamini düzeylerinin düşük olduğu, yoğun D vitamini eksikliği olan kişilerde ise depresyonun görülme riskinin, olmayanlara oranla iki kat daha fazla olduğu gözlemlenmiş. Ayrıca bebeğin anne karnındaki ve çocukluk dönemindeki D vitamini eksikliği, otizm ve şizofreni gibi gelişimsel bozukluklarla ilişkilendirilmiştir. D vitamini yetersizliği ve postpartum yani doğum sonrası depresyon da sıklıkla karşılaştığımız bir durumdur. Güncel çalışmalar sonucunda düşük D vitamini düzeyinin depresyon, alzheimer gibi hastalıklarla ilişkili olduğu görülmüştür. Ayrıca mevsimsel depresyonu D vitamini alımının düşmesiyle ilişkilendiren bir çok çalışma mevcuttur. 6 ay gece 6 ay gündüz'ün yaşandığı kuzeydeki ülkelerde depresyon oranı oldukça fazla olmasını da D vitamini alımının düşmesi ile ilişkilendirebiliriz. Depresyon ve D vitamini eksikliği arasındaki muhtemel ilişki nedeniyle depresyon veya ilişkili psikolojik rahatsızlıklarda D vitamini düzeylerinin belirlenmesi önerilebilir.
Depresyon ve bazı psikolojik rahatsızlıklarda, açık havada egzersiz yapmak, güneşli bir saatte yürüyüş yapmak, D vitamini bakımınadan zengin yiyecek ve içecekler tüketmek, takviye almak, tedaviyi destekeleyici olacaktır. Güneş ışığı, D vitamini eksikliği için en etkili yöntemdir.
Folik asit ve B12 vitamini eksikliği dopamin ve serotoninin salınımını düşürerek çeşitli psikolojik rahatsızlıkları tetiklediği görülmüştür. Folik asit, Omega-3, B12, selenyum, demir, çinko gibi vitaminler ve bazı yağ asitleri alımının depresyon tedavisinde etkili olabileceğine dair çalışmalar da mevcuttur ancak bunların kullanım dozu doktor kontrolünde olmalı, bir tedavi yöntemi olarak kullanılmasından ziyde destekleyici bir yöntem olarak kullanılması daha doğrudur.
Psikolojik rahatsızlılarının sebebini tek başına beslenme alışkanlıklarımızla açıklamak doğru olmayacaktır, ancak göz ardı edilmemesi gereken önemli bir etkisi olduğu açıktır.
KAYNAKÇA
Atadağ Y, Aydın A, Köşker HD, Kaya D, Başak F. (2017) Vitamin B12 ve depresyon-aksiyete bozuklukları ilişkisi: Retrospektif kohort çalışma. Arch Clin Exp Med.
Bellikci Koyu E, Büyüktuncer Demirel Z. (2024). Depresyon ve D Vitamini. Bes Diy Derg. 43(2):160-5.
Ersoy, N. & Ersoy, G. (2017). D Vitamini Yetersizliği ve Depresyon: Ne Yapabiliriz?. H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi Cilt:4, Sayı:3
Kamarlı Altun, H., & Seremet Kürklü, N. (2017). Postpartum Depresyon ve Maternal D Vitamini Düzeyleri Arasındaki İlişki Hakkında Bir Sistematik Derleme. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 164-170.
Yorumlar
Yorum Gönder